Skutki wyroku TSUE C-28/22.  Koniec zarzutu zatrzymania w sprawach frankowych i przedawnienie roszczeń banków.

Wyrok TSUE C-28/22 rewolucjonizuje spory frankowe: koniec zarzutu zatrzymania, nowa era w sporach frankowych.

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie frankowej C-28/22 to kolejny ważny wyrok dla osób posiadających kredyty indeksowane lub denominowane do franka szwajcarskiego w Polsce. TSUE zdecydował, że banki nie mają prawa do zgłaszania zarzutu zatrzymania w trakcie procesów sądowych. Wcześniej banki składały takie zarzuty nagminnie, co pozwalało im uniknąć w niektórych przypadkach zapłaty odsetek ustawowych za opóźnienie na rzecz kredytobiorców oraz tamowało wypłatę zasądzonych wyrokiem kwot na rzecz frankowiczów

Jedno z pytań prejudycjalnych w sprawie C-28/22 również dotyczyło kwestii rozpoczęcia biegu terminu przedawnienia dla banku. Już w wyroku z 7 grudnia TSUE pośrednio odpowiedział na to zagadnienie, wskazując, że odsetki należne Frankowiczom należy naliczać od momentu wezwania do zapłaty, czyli najpóźniej od złożenia pozwu o kredyt CHF. 

TSUE C-28/22 wzmacnia pozycję frankowiczów: konsekwencje dla banków będą opłakane, jedyna szansa dla sektora to zawieranie sprawiedliwych ugód ŻBK.

W tym roku w Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej zapadło już ponad dziesięć wyroków i postanowień w sprawach kredytów frankowych. Wszystkie one są na korzyść pokrzywdzonych przez banki konsumentów. Co ważne, na sprawach frankowiczów skorzystają również złotówkowicze, bowiem TSUE wydaje uniwersalne wyroki dotyczące stosowania Dyrektywy 93/13/EWG, które w takim samym stopniu mogą pomóc w dochodzeniu swoich roszczeń kredytobiorcom z umowami opartymi na WIBORze, Po postanowieniu TSUE w sprawie C-756/23 z dnia 11.12.2023 wiadomo też, że bankom nie należy się żadna waloryzacje czy wynagrodzenie za korzystanie z kapitału. 

Sądy państw członkowskich Unii Europejskiej są zobowiązane do stosowania orzeczeń TSUE. Zasada ta jest znana jako zasada pierwszeństwa prawa unijnego. Oznacza ona, że ​​sądy krajowe są zobowiązane do zastosowania prawa unijnego w przypadku konfliktu między prawem unijnym a prawem krajowym i jest to kluczowy element w systemie prawnym UE, który ma zapewnić również ochronę praw obywateli całej Unii.

„Wyrok TSUE C-28/22dotyczący kwestii, które wyrosły na kanwie praktyk sądów krajowych, które – w ocenie pełnomocników kredytobiorców, a w szczególności nas, jako adwokatów specjalizujących się w roszczeniach konsumenckich – są niedopuszczalna na gruncie dyrektywy 93/13. Chodzi o stosowanie prawa zatrzymania w postępowaniach frankowych” – mówi adw. Marta Chęcińska. 

Eksperci Życia Bez Kredytu od dawna twierdzą, że prawo zatrzymania jest zarezerwowane dla umów wzajemnych, a umowa kredytu frankowego jest umową celową. Pytanie, które zostało przesłane do TSUE, zupełnie abstrahuje od charakteru umowy kredytu, ponieważ niezależnie od tego, czy się opowiemy za wzajemnością, czy nie, to Trybunał, odpowiadając na to pytanie, wypowiedział się, czy ta instytucja jest w ogóle do stosowania w tej relacji na gruncie dyrektywy 93/13. „Stosowanie instytucji prawa zatrzymania w sposób bardzo rażący narusza bezpośredniość dyrektywy 93/13. Artykuł 6 ustęp 1 dyrektywy 93/13 ma charakter bezpośredni i bezpośrednio musi być stosowany. Natomiast w sytuacji, w której ograniczamy tę płynącą z dyrektywy w sposób bezpośredni ochronę, znacząco wykraczamy poza celowość tego aktu, do którego stosowania polskie sądy są zobligowane.” – podkreśla adw. Wiktor Budzewski. 

Dzisiejszy wyrok ukróci obecną praktykę w sądach. Nie może być tak, że kredytobiorca nie otrzymuje zapłaty środków zasądzonych prawomocnym wyrokiem do czasu, w którym nie zaoferuje kwoty kapitału, niezależnie od tego, czy ten kapitał spłacił lub nawet nadpłacił, a w dodatku jest pozbawiony części należnych odsetek ustawowych. 

Kluczowy wyrok TSUE dla kredytów frankowych: co oznacza dla konsumentów pod kątem przedawnienia roszczeń banków?

Przypomnijmy, że zeszłotygodniowy wyrok TSUE C-140/22 podkreślił, że do stwierdzenia nieważności umowy przez sąd krajowy nie jest potrzebna żadnego rodzaju zgoda lub oświadczenie konsumenta. Umowa zawierająca nieuczciwe postanowienia umowne jest nieważna z mocy prawa od samego początku. Ten wyrok zagwarantował frankowiczom uzyskanie odsetek za cały okres postępowania sądowego (a te odsetki są obecnie bardzo wysokie -11,25% w sakli roku). 

„Wszystkie te wyroki powinny wpłynąć na strategię procesową banków, która do tej pory miała na celu wydłużenie postępowania sądowego. Bankom już nie będzie opłacać się wydłużanie procesów sądowych, wręcz przeciwnie – w interesie banków będzie leżało skrócenie całego postępowania – podkreśla Kamil Chwiedosik, główny ekspert społeczności Życie Bez Kredytu – być może dzięki temu banki będą bardziej skłonne do zawierania sprawiedliwych ugód sądowych”.

Wyroki TSUE a WIBOR. Perspektywy po wyroku C-28/22 na 2024 rok. 

Dokonania frankowiczów w zakresie walki o swoje prawa stanowią fenomen w skali całej Europy. W TSUE mówi się, że kredytobiorcy frankowi w Polsce stanowią wzór dla innych grup konsumenckich, które zostały pokrzywdzone przez instytucje finansowe czy szerzej – przez nieuczciwych przedsiębiorców. Im więcej zapada wyroków unieważniających toksyczne kredyty we frankach, tym coraz śmielej się mówi o problematycznych kredytach złotówkowych opartych o stawkę WIBOR. Czy złotówkowicze pójdą w ślady frankowiczów?